Valör Nedir?
Valör Nedir? – Valör Tarihi ve Hesaplama
Valör; bir para hareketinin fiilen hesaplara etki ettiği günü ifade eder. Banka ekranında bir transferi “gördüğünüz” gün ile bu paranın faiz, bakiye, limit ya da kur riski hesabına dahil olduğu gün çoğu kez aynıdır; fakat işlem saatine, ürün tipine ve iş günü takvimine bağlı olarak farklılaşabilir. İşte bu farkın adı valördür. Doğru yönetilmediğinde görünmeyen maliyetler yaratır; doğru planlandığında ise nakit akışı ve faiz gelir/giderinde gözle görülür iyileşme sağlar.
Valör Ne Demek
Kısaca, bir işlemin hukuken ve muhaseben geçerli sayıldığı tarihtir. EFT/havale, kredi kartı borcu, vadeli mevduat, döviz alım-satımı, çek-tahsil gibi tüm bankacılık işlemlerinde “paranın hak ettiği gün” olarak düşünün. T+0, T+1, T+2 gibi ifadeler de bu yüzden vardır: “T” işlem gününü, artı işaretinden sonraki sayı ise iş günü cinsinden valör farkını gösterir.
Valör Tarihi Ne Demek
Valör tarihi; bir işlemin bakiyeye, faiz hesabına ya da limitinize ne zaman yansıyacağını söyler. Örneğin Cuma 17:10’da gönderdiğiniz bir EFT, bankanızın saat kesiminden (cut-off) sonra olduğu için karşı bankaya bir sonraki iş günü valörle ulaşabilir. Ekranda “bekleyen/işlemde” görebilseniz de faiz/kullanılabilir bakiye etkisi valör tarihinde oluşur.
Teknik tanımıyla, bankanın çekirdek sistemlerinde ilgili hesabın alacak/borç kayıtlarının işlendiği, faiz/kur tahakkuklarının başladığı tarihtir. Resmî tatiller ve hafta sonları iş günü değildir; bu günlere denk gelen işlemler bir sonraki iş gününe valörlenir. Döviz ve menkul kıymet işlemlerinde piyasa takvimi belirleyicidir.
Valör
Günlük pratikte valör;
nakdin ne zaman kullanılabilir olacağını,
faiz/kur farkının hangi günlerden hesaplanacağını,
mutabakat ve raporlamada hangi tarihin esas alınacağını belirler.
Bu yüzden hazine, muhasebe ve operasyon ekipleri için valör takibi kritik bir disiplindir.
Valör Nedir (Ürün Bazında Kısa Bakış)
EFT/Havale: Banka içi havalelerde çoğunlukla T+0; EFT’de cut-off sonrası gönderimler T+1.
Kredi Kartı Ödemesi: Çoğu bankada anlık limit açılır; valör bankanın kart sistemine göre T+0/T+1 olabilir.
Vadeli Mevduat: Sıklıkla açılış günü valörü ertesi iş günüdür (T+1); bazı kampanyalarda T+0.
Döviz İşlemleri: Piyasa kuralı genellikle T+2’dir; ancak bankaya göre değişebilir.
Çek: Tahsil valörü bankanın “işlem ve tahsil” kurallarına göre belirlenir; bankalar arası farklılık olabilir.
Valör Hesaplama
Faiz etkisi için temel yaklaşım:
Günlük faiz = Anapara × (Yıllık faiz oranı) × (Valör gün sayısı / Gün sayım kuralı).
Bankalar Actual/365, Actual/360 ya da 30/360 gibi gün sayım kuralları kullanır. Örnek:
1.000.000 TL tutar, %45 yıllık faiz, Actual/365 kuralı ve 3 gün valör farkı için:
Günlük faiz = 1.000.000 × 0,45 × (3/365) ≈ 3.698,63 TL.
İşlemi üç gün geç valörle almak, bu ölçekte yaklaşık 3.700 TL fırsat maliyeti yaratır.
Hesaplarken mutlaka: işlem saati (cut-off),ürün tipinin standart valörü, resmi tatiller ve bankanın gün sayım kuralını dikkate alın.
Valör Tarihi
Sözleşmelerde, dekontlarda ve ekstrelerde “valör” satırını özellikle kontrol edin. Bir tutar hesabınıza “işlem tarihi” ile görünüp “valör tarihi” sonraki gün ise, o para o güne kadar faiz/kur hesabına girmemiş demektir. Nakit akışı planlamasını buna göre yapın.
Valör Çalışması
Şirketlerde “valör çalışması”; gün içi tahsilat/ödeme planını, bankaların saat kesimlerini ve tatil takvimini dikkate alarak faiz etkisini optimize etme işidir. Hazine ekipleri, yüksek tutarlı EFT’leri kesim saatinden önce, tahsilatları ise T+0’a çekecek şekilde kurgular; vadeli/vadesiz dağılımını valöre göre dengeler. Bu çalışma sonunda “valör kaybı” metrikleri raporlanır ve süreçler iyileştirilir.
Valörlü Ne Demek
“Valörlü” işlem, gelecek bir tarihte geçerli olacak şekilde yaratılmış işlemdir. Örneğin vadeli mevduatınızı bugün talimatlayıp pazartesi valörlü başlatabilir veya döviz teslimini T+2 valörlü planlayabilirsiniz. Bu sayede kur/likidite planı ile ticari akışlarınızı senkron tutarsınız.
Valör Gün Sayısı Nedir
Valör gün sayısı; işlem tarihi ile valör tarihi arasındaki iş günü farkıdır. Hafta sonu ve resmî tatiller sayılmaz. Faiz hesabında bankanın kullandığı gün sayım yöntemi devreye girer:
Actual/365: Gerçek gün sayısı / 365
Actual/360: Gerçek gün sayısı / 360
30/360: Her ay 30 gün varsayılır, yıl 360 gündür
Aynı “gün sayısı” farklı kuralla farklı faiz üretir; sözleşmenizdeki kuralı not edin.
Sık Karşılaşılan Durumlara Örnekler
EFT – Cuma 17:10: Birçok bankada kesim 17:00 civarıdır. Bu saatin ardından girilen EFT, karşı bankada pazartesi T+1 valör ile geçerli olur.
Vadeli Mevduat – T+1: Cuma açılan vadeli mevduatta başlangıç valörü pazartesiye düşebilir; aradaki günlerde faiz işletilmeyebilir.
Döviz – T+2: Çarşamba spot alım yaptıysanız Cuma teslim/valör kuralı geçerli olur (piyasa takvimine bağlı).
Pratik İpuçları
Bankanızın cut-off saatlerini bilin; yüksek tutarlı transferleri bu saatlerden önce yapın.
Tahsilatlarınızı T+0 olacak kanallar ve yöntemlerle (aynı banka, hızlı sistemler) tasarlayın.
Resmî tatil/hafta sonu yoğunluğunu planlayın; gerekirse valörlü talimat verin.
Sözleşmelerde gün sayım kuralı ve “valör” maddelerini kontrol edin; raporlamada “işlem tarihi vs. valör tarihi” ayrımını ayrı alanlarda tutun.
Tahsildar ile Valörü Kontrol Altına Alın
Tahsildar’ın Banka Hesap Entegrasyonu ve POS Orkestrasyonu sayesinde tüm tahsilat ve ödeme hareketleriniz tek panelde, işlem/valör ayrımıyla izlenir. Cut-off saatlerine göre uyarılar, T+0/T+1 etkisini gösteren raporlar ve ERP entegrasyonu ile valör kaybı görünür hâle gelir; otomatik kurallarla nakit en doğru hesaba, doğru günde yönlenir.
👉 Valör farkını mali avantaja çevirin. Tahsildar demo talep edin; nakit akışınızı, faiz etkisini ve mutabakatı tek yerden yönetin.
